Waarom het goed is om kinderen bij het rouwproces te betrekken
Al op jonge leeftijd kunnen kinderen te maken krijgen met rouw. Bijvoorbeeld omdat opa of oma is overleden. Of wanneer een kindje uit de klas een van zijn ouders verliest. Vaak verloopt de manier waarop kinderen met rouw omgaan anders dan bij een volwassene. Al begrijpen ze misschien nog niet alles, toch zijn er een aantal dingen om bij stil te staan.
Slapen krijgt een andere betekenis
Ik ervaar regelmatig dat volwassenen denken dat het beter is om kinderen weg te houden bij zoiets verdrietigs als een overlijden. Of dat je ze het kind niet vertellen dat hun geliefde opa is overleden, maar dat hij slaapt. Dat laatste is echt geen goed idee, kinderen kunnen slapen nogal eng gaan vinden omdat ze denken dat ze in een kist gestopt worden als ze slapen.
Gedrag van de volwassene neemt een kind over
Hoe een ouder zich ten aanzien van het thema dood opstelt, heeft vaak direct invloed op zijn of haar kind. Als een dochter liefdevol en met aandacht omgaat met haar overleden moeder, zal haar kind dat gedrag overnemen en als iets normaals ervaren. Maar andersom geldt dat ook; als de dochter liever niet bij haar overleden moeder aan het bed zit, dan zal haar kind dat ook niet snel doen.
Door je kind weg te duwen bij een afscheid of uitvaart, vergroot je het taboe rondom de dood. Je creëert iets mystieks, iets spannends, wellicht iets om bang voor te zijn. Door je kind erbij te betrekken, help je hem of haar met het verwerken van het gemis, het verdriet. Hij of zij begrijpt en ervaart beter wat doodgaan betekent.
Geef kinderen een taak
Net als voor ieder mens is het ook voor een kind belangrijk om gezien te worden. Het helpt als hij of zij zich betrokken voelt bij de uitvaart en niet genegeerd wordt. Het is dus een goed idee om je kind een taak te geven en iets te laten doen wat bij hem of haar past. Een lied of een gedicht voordragen bijvoorbeeld, of de kist versieren. Hij of zij krijgt de kans zijn emoties te uiten en ook de emoties van een ander te zien. Zo leert hij of zij dat emoties bij een verlies ook bij het leven horen.
Wanneer een kind zich afsluit
Er zijn ook situaties dat een kind het liefst zo min mogelijk met de situatie te maken wil hebben. Ook al doen zijn of haar ouders alle moeite om hun kind erbij te betrekken. Zo’n situatie vraagt wat meer geduld. Vaak lukt het mij als buitenstaander eerder om met het kind te praten. Ik vertel wat het betekent om verdriet te hebben, in de rouw te zijn en dat die gevoelens er allemaal mogen zijn. Daarnaast kan ik allerlei ideeën aanreiken, zoals wat hij of zij nog voor zijn lieve opa zou kunnen doen.
Ik ga graag in gesprek met volwassenen en kinderen. Hoe vinden zij troost? Hoe kan ik dat voor hen vormgeven en organiseren? Het is fijn om betekenis, rust en richting te kunnen geven en dat ervaar ik als het mooiste onderdeel van mijn werk.
De prachtige foto is van Trym Nilsen | Unsplash
