Hoeveel tijd is er tot de begrafenis of de crematie?
Bij een overlijden kan het soms uren duren voordat de schouwarts is gearriveerd. Uren waarin de nabestaanden tot rust kunnen komen en de tijd kunnen spenderen bij hun dierbare die net is gestorven. Regelmatig hoor ik van nabestaanden dat ze denken snel te moeten handelen na een overlijden. Bijvoorbeeld dat het lichaam al binnen een uur opgehaald moet worden.
Dat is echt niet nodig. Mijn advies is om de tijd te nemen en in alle rust bij uw dierbare te zijn. Daar is tijd voor.
Waardevolle uren
Het is sowieso niet toegestaan om iets met of aan de overleden persoon te doen, totdat de schouwarts de overledene heeft gezien en de verklaring van overlijden heeft opgemaakt en getekend. Het maakt daarbij niet uit waar iemand is overleden. Thuis, in het ziekenhuis of in een hospice. De schouwarts kan de huisarts van de overledene zijn of een arts in het ziekenhuis of een andere waarnemend arts. In geval van euthanasie wordt in veel gevallen de schouwarts al van tevoren ingelicht door de behandelend arts. Die weet vaak al wanneer de euthanasie gaat plaatsvinden en kan snel ter plekke zijn.
De uren voordat de schouwarts komt, zijn waardevol en zijn een moment om tot rust komen en bij de overleden geliefde te zijn.
Tijd tot de lijkbezorging (=begraven of cremeren)
Wettelijk gezien wordt iemand niet eerder dan 36 uur na overlijden en uiterlijk op de zesde werkdag na overlijden begraven of gecremeerd. De dag van overlijden, weekend- én feestdagen worden niet meegerekend. Doorgaans vinden de meeste uitvaarten plaats binnen vijf à zes dagen, al zijn er ook uitzonderingen. Zo kunt u verlof bij de gemeente en de officier van Justitie aanvragen om de lijkbezorging binnen 36 uur te laten plaatsvinden. Cremeren of begraven binnen 24 uur is niet mogelijk in Nederland. Als de lijkbezorging later dan zes werkdagen na overlijden plaatsvindt, moet u verlof via de GGD en de gemeente aanvragen. Bijvoorbeeld wanneer familie uit het buitenland moet overkomen.
Thuis opbaren? Lees wat mogelijk is.
De emotionele achtbaan
Tijdens de planning van de lijkbezorging wordt niet altijd goed stilgestaan bij wat timing emotioneel met de nabestaanden kan doen. Afhankelijk van de manier van overlijden en het wel of niet onverwachte karakter ervan, maakt dat de nabestaanden anders reageren of andere wensen hebben over het aantal dagen tussen overlijden en de lijkbezorging.
Zowel bij een verwacht of een onverwacht sterven, het ritueel van lijkbezorging moet niet te lang worden uitgesteld. Het is een moment om af te sluiten en een essentieel onderdeel van de verwerking. Sterft iemand na een ziekbed en is het overlijden verwacht, dan is in veel gevallen al het een en ander voorbereid en geregeld. Dat geeft ruimte om stil te staan en rustmomenten te pakken. Bij een onverwacht overlijden zijn nabestaanden vaak nog in een roes of zelfs in shock. Het is dan extra belangrijk om een of twee dagen van rust in te bouwen tijdens de hectische dagen die de uitvaart met zich meebrengt. Tijd maken voor rituelen, tijd om bij de overleden geliefde te zijn en tijd om samen door te brengen.
Aandacht voor afscheid en rouw is voor mij een belangrijk thema waar ieder mens op zijn eigen manier mee omgaat. Lees mijn blog over rouwverwerking.
