Rouwverwerking, hoe kan ik hierbij helpen

Wanneer je rouwt om een overledene, kun je een mengeling aan emoties ervaren. Paniek, ongeloof, ontkenning, maar ook boosheid, weerstand, of schuldgevoel. Sommigen willen vechten of onderhandelen. Andere voelen alleen immens verdriet of raken in een depressie.

 

Rust brengen om de realiteit onder ogen te komen 

Het ergste wat u kon overkomen is gebeurd. U voelt paniek, ontkenning of misschien zelfs boosheid. Als uitvaartonderneemster ontmoet ik de nabestaanden vaak vlak na het moment dat hun dierbare is overleden. Voor mij is het belangrijk om dan vooral rust te brengen waardoor er ruimte is om de realiteit te laten neerdwarrelen. Wanneer de familie bij de overledene kan zijn en hem of haar kan zien, helpt dat in het proces. Ook als een lichaam er anders of vreemd uitziet.

 

Boosheid en verdriet 

Volwassenen, maar ook kinderen en jongvolwassenen zijn soms heel boos en hebben de neiging zich terug te trekken. Een paar vriendelijke woorden delen, laat staan een gesprek voeren is dan wel eens lastig. Ik probeer dan op een later moment contact te zoeken, maar het komt voor dat ik ze letterlijk van hun kamer ga halen om ze bij het gesprek te betrekken. Bij veel verdriet zorg ik dat de nabestaanden zich veilig voelen. Dat er ruimte is om te huilen. Dan zet ik koffie en thee, of haal een kan water. Het geeft wat ontspanning en rust.

 

Gebrek aan energie 

Gustaaf was mijn eerste contactpersoon tijdens een mooi, groot afscheid van een vriend. Hij was verdrietig, maar had voldoende energie om samen met mij het afscheid vorm te geven. Hij was de verbindende persoon tussen mij en alle anderen die meewerkten aan de uitvaart. Toen zijn eigen moeder overleed, bleek hij alle energie te missen die hij voelde bij het afscheid van zijn vriend. Hij vertelde me dat het allemaal niet lukte en het overzicht volledig kwijt was. Hij kon het niet opbrengen om iets te organiseren.

 

Op het moment dat dit gebeurt, neem ik de taken met liefde en plezier van de nabestaanden over. Gebrek aan energie is niet zozeer een fase van rouw, als wel iets wat iedereen die een geliefde verliest, kan overkomen. Het vreet energie waardoor het werkgeheugen minder kan opslaan. Je wilt wel dingen doen en denkt het te kunnen, maar er komt weinig van terecht omdat je je futloos en passief voelt, slecht slaapt en nauwelijks zin hebt om te eten.

 

(Te) snel weer aan het werk 

Iedereen rouwt op zijn of haar manier. Zo maak ik mee dat een nabestaande tijdens de dagen van het afscheid gewoon door wil werken. Of van plan is om meteen na het afscheid weer aan het werk te gaan. De dagen na de uitvaart ervaart zo iemand dan vaak dat hij of zij veel minder energie heeft. Het hoofd werkt niet goed. Proberen voor jezelf te bedenken wat je echt nodig hebt, en daar gehoor aan geven, dat is de kunst tijdens de eerste tijd in de rouw.

 

Schuldgevoel na zelfdoding

Met name bij zelfdoding zie ik dat nabestaanden met een onverteerbaar schuldgevoel achter kunnen blijven. Ze lopen rond met gedachtes en vragen als had ik het kunnen voorkomen, had ik er meer moeten zijn of heb ik wel genoeg voor hem gezorgd?

Dit gevoel met je meedragen maakt rouwen complex en zwaar. Maar schuldgevoel is ook een teken van verbinding.

Mijn ervaring is dat wanneer iemand zelfmoord pleegt hij dit niet wil delen, op geen enkele manier. Niet als z’n moeder hulp aanbiedt. Niet als hij bij z’n psychiater is. Hij praat er gewoonweg niet over en stapt uit het leven. Helaas zijn de nabestaanden helemaal machteloos. Als uitvaartbegeleidster probeer ik het bespreekbaar te maken.

 

Ik help je graag bij het vinden van troost 

Naast praktische zaken, is aandacht voor rouw voor mij een belangrijk thema waar ieder mens op zijn eigen manier mee omgaat. Het is altijd fijn om er met familie of vrienden over te kunnen praten. Daarnaast bestaat er ook specialistische zorg bij rouw en verlies. Ik ga graag in gesprek om te bespreken waar ik kan helpen bij het vinden van troost.